Co to jest PCM (Process Communication Model)

PCM (Process Communication Model) to narzędzie diagnozujące struktury osobowości. Analizuje zachowania i preferencje komunikacyjne, aby poprawić efektywność i harmonię w interakcjach międzyludzkich. Stworzony przez dr. Taibiego Kahlera, PCM pomaga zrozumieć, jak różne osoby reagują na stres i jak dostosować komunikację do ich potrzeb. Samoświadomość pozwala wziąć odpowiedzialność za indywidualny sposób reagowania w stresie i podnieść naszą efektywność.

PCM, czyli Process Communication Model, został stworzony przez dr Taibiego Kahlera w latach 70. Jego prace na temat komunikacji i zachowań ludzi zyskały uznanie NASA, która wykorzystała PCM do selekcji i treningu astronautów. Model ten od tamtej pory znalazł szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, od biznesu po edukację.

PCM to nie tylko teoria, ale także praktyczne narzędzie, które pomaga zrozumieć, jak różni ludzie komunikują się i jak można dostosować swoje podejście, aby komunikacja była bardziej efektywna. Dzięki PCM możemy lepiej zrozumieć nasze własne preferencje komunikacyjne oraz potrzeby innych, co prowadzi do bardziej harmonijnych i produktywnych relacji.Podstawowe założenia PCM

Process Communication Model opiera się na założeniu, że każdy z nas ma w sobie elementy sześciu różnych typów osobowości, choć w różnym stopniu. Te typy to: Nieugięty, Analityk, Buntownik, Działacz, Marzyciel, Empata.

Każdy z nich ma swoje unikalne cechy, które wpływają na sposób, w jaki się komunikujemy i jak reagujemy na stres.

Jednym z kluczowych założeń PCM jest to, że nasz dominujący typ osobowości wpływa na nasz sposób komunikacji i preferencje. Na przykład, Analityk będzie cenił logiczne i uporządkowane rozmowy, podczas gdy Empata będzie koncentrował się na emocjonalnych aspektach relacji. Rozumienie tych różnic pozwala na bardziej świadome i efektywne podejście do komunikacji z innymi.

Model PCM zakłada, że nasza osobowość składa się z sześciu typów, które są obecne w każdym z nas, choć w różnych proporcjach. Te typy tworzą swoistą "szóstkę" osobowości, z której każda ma swoje unikalne cechy i preferencje komunikacyjne. Ważnym elementem PCM jest rozpoznanie, które typy są dominujące u danej osoby i jak wpływają one na jej zachowanie i komunikację.

Rozumienie struktury PCM pozwala na lepsze zarządzanie relacjami zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Na przykład, jeśli wiemy, że nasz współpracownik jest dominującym Thinkerem / Analitykiem, możemy dostosować naszą komunikację, aby była bardziej logiczna i uporządkowana, co zwiększy jej efektywność.

Każdy z sześciu typów osobowości w PCM ma swoje unikalne cechy i preferencje komunikacyjne. Analityk ceni logikę i porządek, Nieugięty jest oddany wartościom i przekonaniom, Empata koncentruje się na emocjach i relacjach międzyludzkich, Marzyciel preferuje refleksję i kreatywność, Buntownik szuka zabawy i spontaniczności, a Działacz jest zorientowany na działanie i osiągnięcia.

Znajomość tych typów osobowości i ich charakterystycznych cech pozwala na lepsze zrozumienie siebie i innych. Dzięki temu możemy dostosować nasze podejście do komunikacji, aby było bardziej efektywne i zharmonizowane z potrzebami naszych rozmówców.

Test PCM, znany również jako Kwestionariusz Osobowości PCM, jest narzędziem diagnostycznym służącym do oceny profilu osobowości danej osoby w ramach Process Communication Model. Test ten składa się z serii pytań, które pozwalają określić, jakie typy osobowości dominują u badanego oraz w jakim stopniu poszczególne typy są reprezentowane. Dzięki szczegółowej analizie odpowiedzi, test identyfikuje główne preferencje komunikacyjne, mocne strony oraz potencjalne obszary, które mogą stanowić wyzwanie w kontekście stresu i interakcji z innymi.

W praktyce test PCM dostarcza wartościowych informacji, które mogą być wykorzystane zarówno w kontekście zawodowym, jak i osobistym. Na przykład, menedżerowie mogą wykorzystać wyniki testu do lepszego zrozumienia swoich pracowników i dostosowania stylu zarządzania do ich indywidualnych potrzeb, co może znacząco poprawić efektywność zespołu. W życiu osobistym test PCM pomaga w zrozumieniu dynamiki relacji i komunikacji z bliskimi, co prowadzi do bardziej harmonijnych i satysfakcjonujących interakcji.

Jednym z kluczowych aspektów PCM jest zrozumienie, jak różne typy osobowości reagują na stres. PCM opisuje specyficzne zachowania destrukcyjne, które pojawiają się pod wpływem stresu. Na przykład, Analityk  może stać się nadmiernie krytyczny i kontrolujący, podczas gdy Empata może wycofać się emocjonalnie i robić błędy.

Znajomość tych mechanizmów stresu pozwala na skuteczniejsze zarządzanie stresem zarówno w sobie, jak i w zespole. Dzięki PCM możemy rozpoznawać wczesne sygnały stresu i stosować odpowiednie strategie, aby zapobiegać eskalacji negatywnych zachowań i utrzymać zdrową i efektywną komunikację.

PCM znajduje szerokie zastosowanie w środowisku zawodowym, pomagając w zarządzaniu zespołami, rozwiązywaniu konfliktów i poprawie komunikacji. Dzięki PCM menedżerowie mogą lepiej rozumieć potrzeby swoich pracowników i dostosowywać swoje podejście, aby maksymalizować ich potencjał i zaangażowanie. 

Przykładowo, w zespole składającym się z różnych typów osobowości, menedżer może zastosować PCM, aby stworzyć bardziej zgrany i efektywny zespół. Poprzez zrozumienie, jakie są preferencje komunikacyjne poszczególnych członków zespołu, można lepiej dostosować styl zarządzania i komunikacji, co prowadzi do lepszych wyników i większej satysfakcji z pracy.

Process Communication Model nie jest narzędziem zarezerwowanym wyłącznie dla biznesu. W życiu osobistym PCM pomaga lepiej zrozumieć i zarządzać relacjami, zarówno w rodzinie, jak i wśród przyjaciół. Na przykład, rozpoznając typy osobowości swoich bliskich, możemy lepiej dostosować naszą komunikację i unikać niepotrzebnych konfliktów.

PCM może również pomóc w rozwiązywaniu konfliktów i budowaniu bardziej harmonijnych relacji. Dzięki lepszemu zrozumieniu potrzeb i preferencji komunikacyjnych naszych bliskich, możemy skuteczniej wyrażać swoje potrzeby i lepiej słuchać innych, co prowadzi do głębszych i bardziej satysfakcjonujących relacji.

PCM w swoich głównych założeniach daje nam przepis na branie odpowiedzialności. Jako osoby dorosłe jesteśmy odpowiedzialni za nasz sposób myślenia o sobie i innych, nasz sposób reakcji na stres wynikający również ze stopnia zaspokojenia przez nas naszych potrzeb. Promuje myślenie o sobie i innych w kategoriach - Ja jestem OK i Ty jesteś OK. Każdy z nas ma niezaprzeczalną wartość i umiejętności. Jeżeli w relacji trudno nam uzyskać porozumienie to odpowiedzialność za wypracowanie akceptowanych rozwiązań należy do obydwu stron. W ciągu jednego dnia wypadamy z pozycji Ja OK - Ty OK nawet kilkadziesiąt razy. To jest pierwsza oznaka stresu, gdy np. wzdychamy i myślimy o kimś “jak on mógł…” T. Keller opracował algorytm rozpoznawania oznak stresu na trzech poziomach i sposoby reakcji pomagające rozmówcy powrócić na jasną stronę mocy - do pozycji Ja Ok - Ty OK. Dzięki rozwijaniu świadomości własnej struktury osobowości nauczymy się rozpoznawać u siebie oznaki stresu i wdrażać rozwiązania pomagające nam powrócić z ciemnej, zestresowanej strony mocy - z dystresu.

Aby w pełni wykorzystać potencjał PCM, warto skorzystać ze szkoleń lub indywidualnego coachingu. Szkolenie PCM oferuje zarówno teoretyczną wiedzę, jak i praktyczne umiejętności, które pozwalają na skuteczne zastosowanie PCM w codziennej pracy i życiu osobistym.

Jak dbać o rozwój osobisty i zawodowy pracowników z PCM? Najczęściej wykorzystywane przez nas formy rozwojowe realizowanie stacjonarnie lub online to:

• Key to Me - 2 dni szkolenia dla grupy
• Working Together - 1-2 dni szkolenia dla grupy
• PCM I - 3 dni szkolenia otwartego  (przygotowujące do międzynarodowej certyfikacji)
• PCM II - 2 dni szkolenia otwartego (przygotowujące do międzynarodowej certyfikacji)
• Coaching indywidualny 8 sesji
• Badanie indywidualne PCM z informacją zwrotną

Wiele firm i organizacji na całym świecie wdrożyło PCM z ogromnym sukcesem. Przykłady te pokazują, jak model ten może przekształcić komunikację i współpracę w różnych kontekstach. Na przykład, w jednej z dużych firm technologicznych zastosowanie PCM pozwoliło na znaczną poprawę współpracy między zespołami projektowymi, co przełożyło się na szybsze i bardziej innowacyjne rozwiązania.

Historia sukcesu może także obejmować małe zespoły, które dzięki PCM poprawiły swoją efektywność i zadowolenie z pracy. Dzięki lepszemu zrozumieniu siebie i innych, członkowie zespołu byli w stanie bardziej efektywnie komunikować się i rozwiązywać problemy, co przyczyniło się do ich sukcesu zawodowego.

Pracownicy Działów Sprzedaży i Obsługi Klienta dzięki PCM lepiej i skuteczniej budują relacje z klientami i biorą odpowiedzialność za kreowanie innowacyjnych rozwiązań.

Stosowanie PCM przynosi liczne korzyści, od poprawy komunikacji i zwiększenia efektywności pracy, po lepsze zarządzanie stresem i konfliktami. PCM pozwala na bardziej świadome i efektywne podejście do komunikacji, co przekłada się na lepsze wyniki zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym.

Inwestycja w naukę PCM to inwestycja w lepsze zrozumienie siebie i innych, co prowadzi do bardziej harmonijnych i produktywnych relacji. Dzięki PCM możemy zwiększyć naszą efektywność, satysfakcję z pracy i jakość życia, co czyni go narzędziem nieocenionym w dzisiejszym dynamicznym świecie.

Process Communication Model to niezwykle skuteczne narzędzie, które pozwala lepiej zrozumieć siebie i innych, poprawić komunikację oraz zwiększyć efektywność w różnych aspektach życia. PCM to nie tylko teoria, ale także praktyczne narzędzie, które może przekształcić sposób, w jaki komunikujemy się i współpracujemy z innymi. Czy jesteś gotów, aby zacząć wykorzystywać PCM i zobaczyć, jak może on rozwinąć Twoje codzienne interakcje? Jeśli tak, umów się na bezpłatną rozmowę. Powiemy ci, jak to zrobić.

Autor: Lucyna Ławniczak